Paragraaf 2 Wat is debatteren?

Debatteren is een vaardigheidsspel gericht op het bereiken van een bepaald doel, namelijk het winnen van een debat. Debatteren heeft een zekere verwantschap met sport.(1) Er is immers sprake van een wedstrijd, een test. Bij debatteren worden vooral debatvaardigheden getest. Bij een officieel debat zijn er bepaalde regels waaraan de deelnemers zich moeten houden.

Het ultieme (spel)doel van debatteren is het winnen van het debat. Een jury stelt de winnaar vast. Debatteren als sport veronderstelt op enigerlei wijze dus competitie: de eigen vaardigheid wordt vergeleken met de vaardigheid van de ander. Dat levert winnaars en verliezers op.(2)

Debatteren vindt vaak plaats binnen een officieel kader. Daarbij kunnen we denken aan een debatingclub, het tv-programma 'Het Lagerhuis' en aan allerlei vormen van debatteren in het kader van opleiding en onderwijs.
 

Verschillende debatvormen

In het klassieke debat strijden de deelnemers als voor- en tegenstanders over een stelling. Ze krijgen daarvoor gelijke spreektijd en mogen elkaar onderbreken (interrumperen). Uiteindelijk beoordeelt een jury de twee deelnemers en wijst een winnaar aan. De jury beoordeelt op basis van inhoud, strategie en stijl van debatteren.

Op deze klassieke debatvorm zijn veel variaties mogelijk:
-       variatie in het aantal deelnemers: het is mogelijk om bijvoorbeeld meer voor- en tegenstanders tegen elkaar te laten debatteren. Ook is het mogelijk twintig vaste debaters 'voor eigen rekening' te laten debatteren.(3)
-       variatie wat betreft voorbereiding: een debat is mogelijk met of zonder voorbereiding.
-       variatie wat betreft standpunt: in het klassieke debat moet je elk standpunt kunnen verdedigen. Ook als je het er zelf niet mee eens bent! Dit doet recht aan het idee dat het bij debatteren niet gaat om de waarheid te vinden maar om de kunst van het debatteren en het winnen van een debat. Het is ook mogelijk te debatteren vanuit je eigen standpunt.(4)